Nieszczęście najczęściej zaczynało się w nocy. Nagle rozlegało się walenie do drzwi przez radzieckich żołnierzy. Domownicy dostawali godzinę na spakowanie. Mogli wziąć tylko tyle, ile zmieściło się im w rękach i wyruszali w kilkutygodniową podróż bydlęcymi wagonami w głąb ZSRR. „Lodowe piekło” i „więzienie bez krat” – tak zesłańcy nazwali Sybir.
Choć Polacy po raz pierwszy zostali zesłani na Syberię w 1 połowie XVII wieku, a później regularnie trafiali tam po klęskach kolejnych powstań narodowych, to właśnie w czasie II wojny światowej nastąpiło apogeum zsyłek na mroźne i dzikie pustkowia. Światowy Dzień Sybiraka obchodzony jest 17 września, w rocznicę agresji ZSRR na Polskę. W tym roku przypada 81. rocznica. Główne obchody połączone ze zjazdem Sybiraków z całego świata odbywają się w Szymbarku na Kaszubach. Wielu z nich w momencie zsyłki miało raptem kilka lat i to oni przechowali te piekielne wspomnienia.
Dzień pamięci o Sybirakach w Zakopanem
17 września o godz. 11.00 w Starym Kościółku odbędzie się msza święta w intencji Sybiraków oraz złożenie kwiatów na symbolicznym Grobie Sybiraków na cmentarzu na Pęksowym Brzyzku.
Kościół MB Częstochowskiej, ul. Kościeliska 4